VALTHERMOND - De arme dochter van de burgermeester van Gieten.


Sommige verhalen uit het verleden zijn zo vol strijd, geheimen en koppigheid dat ze bijna klinken als een roman. Maar dit is het leven van een echte vrouw: Marianne, de dochter van een militair en burgemeester, die alles riskeerde om te kunnen trouwen met de man van wie ze hield.

1. Familie van militairen

Marianne kwam uit een familie die nauw verbonden was met het leger en de Oranjes trouw diende. Haar vader, Hendrik Wilhelm, werkte tot 1807 als kapitein. Toen Nederland onder Franse vlag viel, weigerde hij daar dienst te doen. Hij nam ontslag, want voor hem was dat een kwestie van eer.

Na zijn ontslag vertrok Hendrik naar het Duitse Bentheim. Daar leerde hij Maria Lidia Sophia Riccius kennen. Hendrik was officieel nog getrouwd met Alida Geverdina van Hoorn (1795–1828), maar dat huwelijk liep op de klippen. Na hun scheiding vertrok hij naar Gieten, waar hij opnieuw trouwde, ditmaal met Maria.

Eind november 1812 kreeg Hendrik een nieuwe functie: griffier en secretaris van de gemeenten Gieten, Gasselte en Anloo. Toch bleef het leger trekken. In 1814 trok hij opnieuw het uniform aan en vocht hij als majoor bij het eerste Bataljon Jagers tegen de legers van Napoleon.

Wanneer hij niet in het veld was, zette hij zich in voor het bestuur van de Nederlands Hervormde Kerk in Gieten, waar hij president-kerkvoogd werd. Zijn kwaliteiten als bestuurder bleven niet onopgemerkt. Op voordracht van gouverneur mr. P. Hofstede werd hij benoemd tot burgemeester én secretaris van Gieten.


2. “Ze zijn niet allemaal van mij”

In die periode groeide ook Marianne op. Zij was vijf jaar oud en haar zusje Lidia vier, toen ze deel gingen uitmaken van het gezin van Hendrik en Maria. Toch bleef altijd de vraag hangen of Hendrik werkelijk haar biologische vader was.

Wanneer hij over zijn kinderen sprak, zei hij soms terloops: “Ze zijn niet allemaal van mij, hoor.” Het is nooit helemaal duidelijk geworden wat hij daarmee bedoelde.

3. Ontbrekende papieren

Marianne groeide uit tot een jonge vrouw en wilde in 1829 trouwen met haar geliefde. Inmiddels woonde ze in Borger, waar ze als arbeider werkte. Opvallend, want een burgemeestersdochter die arbeider werd, was in die tijd ongebruikelijk. Maar Marianne leek er niet mee te zitten; ze had in Borger haar geluk gevonden, samen met haar geliefde en hun twee kinderen.

Toch dook er een groot probleem op: Marianne kon niet bewijzen wie ze was. Haar geboorteakte was spoorloos, verdwenen in Bentheim, en haar ouders weigerden mee te werken om de papieren boven water te krijgen.

Gelukkig hielp een notaris haar. Op 9 juni 1829 stelde hij een akte van notoriteit op, die haar geboorteakte moest vervangen. Zeven vrienden werden opgeroepen als getuigen. Allen verklaarden dat Marianne inderdaad de dochter was van “Willem Schummelketel, gepensioneerd luitenant-kolonel en burgemeester te Gieten, en Maria Lidia Sophia Theresia Riccius, zonder beroep.”

Voor even leek alles opgelost. Maar toen ze om toestemming vroeg voor haar huwelijk, weigerden haar ouders.

De notaris liet het er niet bij zitten en diende namens Marianne een verzoekschrift in, waarin haar ouders opnieuw gevraagd werden hun toestemming te geven. Maar Hendrik reageerde furieus: “Dat gebeurt niet!” verklaarde hij, en opnieuw werd het huwelijk verboden.

De officiële reden die de ouders gaven was slechts: “Wij hebben bijzondere redenen om de huwelijkstoestemming niet te geven.” Wat die redenen waren, is tot op de dag van vandaag een raadsel.
Was het omdat ze beneden haar stand trouwde? Omdat ze zich had afgekeerd van haar familie? Of omdat er een geheim in haar afkomst verborgen lag?

Er zat niets anders op dan opnieuw naar de rechtbank en eindelijk lachte het geluk Marianne toe. 


4. Toch gelukkig

Marianne gaf niet op. Ze stapte opnieuw naar de rechtbank, en dit keer kreeg ze gelijk: de rechter gaf haar toestemming om te trouwen.

Op een mooie donderdag in oktober 1830 trad ze met haar Hendrik in het huwelijk, in Borger, ver weg van de halsstarrige ouders in Gieten. Ze trouwden onder behoeftige omstandigheden: ze konden zelfs de zegelkosten van hun huwelijksakte niet betalen. Maar hun geluk was er niet minder om.

Diezelfde dag erkenden ze ook officieel hun kinderen. Wat begon met strijd en tegenwerking, eindigde in een huwelijk gebouwd op liefde en volharding.



 


 👉Wil je op de hoogte blijven? Volg mij dan op facebook: Het monument
🔐Bron: Noorderlingen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten