LEEUWARDEN - Het graf van de veertien overledenen

1. ANONIMITEIT.

Eén plaats waar veertien overledenen hun rust hebben gevonden, waarom staat er dan op dat ene oude vervallen grafmonument dan twee namen?
Wat is het verhaal hierachter?

Het grafje ligt op afdeling 4, regel 25, graf 8. Het is een oud vervallen grafje, wat zeker een onderhoudsbeurt nodig heeft.
Het is omgevallen en je kunt puzzelen met de gebroken granieten plaat.

Het graf verteld dat hier twee personen liggen begraven.
Volgens het graf is Antje Wilhelmina van der Zee hier als eerste begraven.
Zij is geboren in Hilversum 1881 en overleden in Leeuwarden in 1918. Ze is jong gestorven.
Haar echtgenoot Hilles de Vries, officieel Jelle, overleefde zijn vrouw 25 jaar.

Zij maken op hun eigen unieke manier dit graf bijzonder.

2. EEN VERSCHRIKKELIJKE RAMP. 

We gaan verder terug in de tijd. 1890. We gaan naar Leeuwarden, de plaats waar het graf ook staat.
In de nacht van zaterdag op zondag, het was 6 juli.

Overdag was schipper Minne Wielenga met zijn praamschip aangemeerd aan de Sneekerkade in de stad. Minne bracht samen met zijn vrouw; Jaaike en zijn zeven prachtige kinderen de nacht door in het schip. Ze sliepen in het vooronder, dat diep in het water lag.
Er was een lading klei aan boord en dat maakte het schip zwaar.

Die nacht kwam er een storm op en het werd heftiger met de minuut. Rond één uur werd Jaaike wakker en hoorde het waaien van de wind. Ze maakte haar man haastig wakker. want ze meende dat de storm een gevaar vormde voor het schip.
'We moeten iets doen!' zei ze en ze ging naar haar kinderen toe.
Minne ijlde naar boven en wilde de praam naar de overzijde der vaart duwen om zich zo te beschermen tegen de storm wind.
Terwijl hij druk ermee bezig was kwam zijn vrouw met hun jongste kind in haar armen naar boven, samen met een ander kind.
Door de wind kon Minne het schip niet aan, waardoor het in de diepte wegzonk.
Door de gebeurtenis ontstond er paniek en er werd om hulp geroepen. 'Help ons toch!'
Maar niemand leek te luisteren, of toch wel?
Twee schippers hoorden de noodkreten van de vrouw en kinderen en ze schoten te hulp. Ze wisten Minne en twee kinderen (een jongen en een meisje) te redden.
de schippers zagen dat Jaaike en twee kinderen opeens verdwenen waren, ze waren overboord geslagen. Door de heftige stormweer op het water waren reddingspogingen kansloos.

Twee kinderen die in het schip waren achtergebleven zijn slapende verdronken.

De toestand van Minne was te schetsen. Hij zag in één klap zijn vrouw en vier kinderen verloren gaan.

In de namiddag werd het schip boven water gehaald en er bleek één lichaam van een kind aanwezig te zijn.
Het lichaam van Jaaike werd in de buurt van het gezonken schip opgevist, terwijl het jongste kind dat zij in haar armen droeg, terug werd gevonden in het naburige Huizum.
Twee kinderen waren nog vermist. Later is één van die kinderen opgevist, maar het meisje van drie jaar was nog steeds niet teruggevonden.

3.DE BEGRAFENIS

Het was een verschrikkelijke gebeurtenis voor dit gezin. Ineens werd het uit elkaar gerukt in één avond.
Het jongste kind was slechts 10 maanden oud, hij was aangespoeld in het naburige Huizum, dat heeft aangetoond dat de stroming sterk was. Doordat het zo sterk was is het waarschijnlijk ook de reden geweest dat de driejarige Maaike drie dagen later werd teruggevonden. 


In de krant van donderdag 10 juli 1890 was een bericht te lezen over de begrafenis van de overledenen.
De schippersvrouw en drie van haar kinderen werden begraven op de vierde afdeling van de algemene begraafplaats. 

'Heden voormiddag 10uur zijn de schippersvrouw en hare drie kinderen, die zaterdag nacht op zoo hoogst treurige wijze om het leven zijn gekomen, op de algemeene begraafplaats alhier ter aarde besteld. Het was gelijk te denken is, een aandoenlijk gezicht; die vier doodskisten en daarachter de treurende vader met hem de overgebleven drie kinderen, twee jongens van 10 en 12 en een meisje van 13 jaar. 
Bij geopende groeven schetste de heer ds. P.J. Romijn in treffende woorden de groote ramp van Zaterdag nacht, om daarna den bedroefden man en diens kinderen op te wekken tot onderwerping in hun droevig lot. 
Er waren vrij wat menschen tegenwoordig, die innig bewogen waren, zoowel door de treurige plechtigheid zelve, als door de  toespraak van den Heer Romijn. 
Kort vóor de begravenis was ook het vijfde lijk, een meisje van 3 jaren, uit der grachten alhier opgehaald.'

Kort voor de begrafenis was ook het lichaampje van de driejarige Maaike in een gracht teruggevonden. Zij werd een dag later begraven in hetzelfde graf als haar moeder en broertjes.

vijf leden van de familie in één graf.
Jaaike 39 jaar oud.
Sjoerd 8 jaar oud
Jan 6 jaar oud
Maaike 3 jaar oud.
Baby Hendrik van slechts 10 maanden oud.

4. DE VEERTIEN OVERLEDENEN.

Eerder in deze blog werd er verteld over 14 overledenen. Wie zijn dat dan allemaal?

Het verhaal achter dit grafmonument is nog niet teneinde met dit droevige verhaal, want meerdere overledenen vonden hier hun laatste rustplaats.

1 juni 1857 vond Wiebe Boomsma hier zijn laatste rustplaats, hij was 20 jaar oud en werd hier als eerste begraven. 
Twee weken later werd Antje Meijer hier begraven, een baby van 5 maanden oud. Een dag later Japke de Vries, 9 maanden oud.
23 juni 1857 kreeg Rudolf Graatsma ook dit rustplaats en was 15 jaar oud.
Het graf was daarmee een lange tijd vol en een eenvoudig teken zal dit graf hebben gedekt. 


in 1875 werden weer drie overledenen begraven.
Jan de vries 33 jaar oud vond hier op 19 april 1875 zijn rustplaats.
Daarna volgden aan het eind van die maand nog twee baby's.
Johannes van Lingen 5 maanden oud en Maria Frenken van 10 maanden oud.
Opnieuw was het graf voor een langere tijd vol, tot het drama.

Jaren later werd het graf gekocht door familie de Vries en kreeg het graf zijn permanente gebruikers.
Zou de Vries hebben geweten hoeveel tranen er op deze plek hebben gevloeid? Zou hij

geweten hebben van de verhalen die de overledenen met zich mee droegen? Zou hij..? 


Wil je op de hoogte blijven? Volg mij dan op facebook: Het monument. link

Bronnen:
Dodenakkers,
Leeuwardencourant.